Hij kwam als Molukker naar Nederland en zocht jarenlang naar een eigen identiteit. In deze serie laten we nabestaanden aan het woord over hun geliefden die zijn overleden door corona. Deze keer een eerbetoon aan Neles Lokollo (70) uit het Limburgse Reuver.
Zijn dochter Esmeralda:
“Op 21 maart 1951 kwamen ruim duizend Molukkers aan in de haven van Rotterdam. Onder wie mijn opa samen met mijn vader, hij was toen 1 jaar oud. Mijn oma overleed helaas twee maanden voor het vertrek naar Nederland.
Bij aankomst in Rotterdam werden mijn vader en mijn opa met de bus, samen met honderden andere Molukkers, naar het demobilisatiecentrum in Amersfoort gebracht voor een controle op tbc. Een dag later kwamen ze in Kamp Almere terecht.
Daar lag nog lentesneeuw. Mijn vader droeg een dunne jas en een sjaal, maar had blote benen en blote voeten. De omstandigheden in de barakken waren erbarmelijk, hij liep al snel een longontsteking op. Vanwege die gezondheidsproblemen kon mijn opa, in combinatie met zijn eigen werk, niet meer voor mijn vader zorgen. Hij werd daarom ondergebracht in een Nederlands pleeggezin, waar hij liefdevol is grootgebracht.”
“Hij was lange tijd op zoek naar zijn eigen identiteit, daar worstelde hij echt mee.”
“Ondanks alle goede zorgen, liep hij daar weg. Later deed hij dat nog een keer, toen hij in militaire dienst zat. Dat kwam omdat mijn vader toen, en lang daarna, op zoek was naar zijn eigen identiteit. Hij worstelde daar echt mee.
Daardoor kon hij ook niet altijd de vader zijn die ik nodig had, al wilde hij dat echt heel graag. We hadden soms verwachtingen van elkaar die we niet waar konden maken, daardoor is er wel eens lange tijd geen contact geweest.
Pas toen mijn vader 65 jaar was, heeft hij de rust en het geluk gevonden. Zijn nieuwe vriendin kwam toen in zijn leven. Hij was bij haar gelukkig, maar vond toen ook geluk in ons: in zijn dochter, zijn schoonzoon en kleindochter. Maar ook in zijn twee broers, neven en nichten. Dat hij gelukkig met zichzelf is geworden, is ook aan hen te danken.”
“Volgens de artsen in het Maasziekenhuis in Boxmeer zou ik hem als enige nog de rust kunnen geven die hij nodig had.”
“De band tussen mij en mijn vader is daarmee ook beter geworden. We deelden veel met elkaar, over vroeger en over onze gevoelens. Dat hebben we tot in de laatste fase gedaan.
Mijn vader kreeg eind maart te horen dat hij besmet was met het coronavirus. Vanwege zijn beginnende Alzheimer was hij heel angstig en onrustig. Volgens de artsen in het Maasziekenhuis in Boxmeer zou ik hem als enige nog de rust kunnen geven die hij nodig had. In beschermende kleding mochten mijn man en ik daarom in de laatste dagen van zijn leven bij hem zijn. Daar ben ik het ziekenhuis nog altijd heel dankbaar voor.
“Hij heeft denk ik gewacht tot we veilig thuis waren.”
We besloten ’s avonds even naar huis te gaan. Voordat ik ging, zei ik tegen hem: ‘Je hebt het goed gedaan, pap. Je hebt altijd hard gewerkt, je hebt gevochten. Ik ben trots op je. En je hebt gedaan wat je kon voor mij. Ik ben je dankbaar en ik hou heel veel van je. Ga nu maar lekker slapen.’
Hij heeft denk ik gewacht tot we veilig thuis waren, want we stonden op de oprit toen we een telefoontje kregen dat mijn vader was overleden. Na een zeer zware strijd heeft hij op 3 april het leven losgelaten.”
Eerbetoon
Elke dag horen we hoeveel mensen er zijn overleden aan het coronavirus. In deze serie portretteert RTL Nieuws mensen achter de cijfers. Nabestaanden kunnen zelf hun geliefde aandragen door een mail te sturen naar eerbetoon@rtl.nl.
