Op dinsdag 18 juni 2024 vond het Ketupat-festival plaats ter ere van Eid al-Adha, het Offerfeest. Dit jaarlijkse festival in het dorp Hitu op Ambon is een evenement geworden waar met spanning naar wordt uitgekeken door lokale bewoners en mensen uit verschillende plaatsen in de regio. Ook op de Molukken. Omdat de islamitische kalender een maankalender is en geen zonnekalender, verschuift hij elk jaar ongeveer tien dagen ten opzichte van de Gregoriaanse kalender. In 2024 was het Offerfeest van 16 tot 18 juni.
Eid al-Adha
Eid al-Adha wordt gevierd ter nagedachtenis aan de profeet Ibrahim (Abraham), die bereid was zijn zoon te offeren voor God. Het is daarmee een van de belangrijkste feestdagen in de islam. Dit Offerfeest herdenkt de gebeurtenis van opoffering die vol is van de betekenis van opoffering, oprechtheid en zorg voor anderen gedurende een aantal dagen. In het noorden van Ambon wordt dit actief uitgedragen door onder andere het Ketupat Festival. Bewoners werken samen om verschillende typische Eid-gerechten te bereiden. Wat valt op: iedereen mag er gratis van genieten.
Ketupat Festival
Dit festival vindt levendig plaats langs de hoofdstraat van het dorp, dat voor de gelegenheid is omgetoverd tot een rij smakelijke eetkraampjes. Bezoekers worden verwelkomd met een vriendelijke glimlach en heerlijk eten zoals het in palmbladeren gevouwen ketupat, gegrilde vis, ajam opor, gele ingemaakte groenten, kokos-chilisaus en diverse vleeswaren. Dit allemaal is bereid met liefde van de bewoners. De geurige geur van voedsel dat door de lucht zweeft, zorgt ervoor dat iedereen die langskomt in de verleiding komt om even langs te gaan en te proeven.
Vroeg in de weer
Mama Ina, een van de moeders die actief was bij de voorbereidingen voor het festival, zegt enthousiast: “Ik had lang geleden geweven ketupatbladeren klaargemaakt en ik begon al vanaf vier uur ’s ochtends met het koken van de ketupat en diverse andere gerechten. Het eten moet klaar zijn voordat het festival opengaat.”
Liefde gaat door de maag
Dit festival gaat niet alleen over eten. Achter de heerlijke gerechten schuilt een geest van saamhorigheid en hechte vriendschap. Mama Ina vervolgde: ‘Het maakt me blij om bezoekers te zien komen, eten en naar huis gaan met een volle maag en een blij hart. Via dit festival kunnen we vriendschap opbouwen tussen mede-Molukken.’
Kom als gast, ga terug naar huis als familie
Het jaarthema van het festival is Datang Sebagai Tamu, Pulang Sebagai Keluarga. ‘Het jaarthema voelen wij ook echt. Het is vooral heel passend bij de actualiteit’, aldus Mama Ina. Vanaf 11.00 uur beginnen de eetkraampjes druk te worden met bezoekers. Niemand gaat met een lege maag naar huis. Maar het jaarthema klinkt ook door in het festival. Het is bijvoorbeeld niet toegestaan om eten mee naar huis te nemen, omdat het principe hier is om te delen en van het samenzijn te genieten. De onstuimige sfeer vol gelach maakt dit festival tot een moment waar ieder jaar met spanning naar wordt uitgekeken. Waar mensen nieuwe vrienden maken. En als familie terug naar huis keren.
Tradities
Met evenementen als het Ketupat Festival vieren de inwoners niet alleen Eid al-Adha op een unieke en leuke manier, maar versterken ze ook de relaties tussen de bewoners en introduceren ze de culinaire rijkdommen van Maluku aan de diverse gemeenschap. Te midden van het steeds modernere leven op Ambon herinneren dit soort tradities eraan hoe belangrijk het is om de waarden van saamhorigheid en zorg voor elkaar te behouden.
Het Ketupat-festival is daarmee niet enkel een eetfeest, maar vooral een nieuwe manier om op een betekenisvolle manier Eid al-Adha te vieren in de huidige tijd. Voor degenen die het hebben meegemaakt, laat dit festival zoete herinneringen achter en het verlangen om de volgende jaren weer terug te keren. Kom als gast, ga terug naar huis als familie.