‘En toen was het stil’. Dat is de titel van het boek dat Tasilo Pieck (46) op 1 november in Grenswerk presenteert. Sinds de zomer van 2021 werkte hij samen met auteur Annemarie Staaks aan deze biografie waarin zijn complete levensverhaal voorbij komt. Eerlijk, oprecht, ruw en uit het hart.
Tijdens het schrijfproces overleed op 1 november 2021 zijn moeder aan de gevolgen van kanker. De vrouw die hem zo gesteund en gemotiveerd had om dit boek te schrijven. Zij zag nog de cover en hoorde de eerste verhalen. De presentatie vindt dan ook bewust op haar sterfdatum plaats. Afgelopen week startte Tasilo een crowdfundactie om het boek te kunnen bekostigen. Het werd een groot succes. Binnen slechts 24 uur stond de teller al 11.000 euro. En de actie gaat gewoon door. Voor de rubriek KunstVanbinnen vertelt hij samen met Annemarie Staaks over de totstandkoming van het boek, het leerproces, de emoties en meer.
Therapeutisch en Molukse cultuur
Dat zijn moeder de presentatie niet meer mag meemaken, is pijnlijk. “Ik weet echter zeker dat zij vanaf haar nieuwe plek alles volgt. Daarvan ben ik overtuigd. Maar dit persoonlijke boek is niet alleen een soort van therapie voor mijzelf, het is tevens het verhaal van de derde generatie Molukkers. Een generatie die te maken heeft met angst, pijn, verdriet en leren los te laten. Ruimte om te praten over emoties is binnen onze Molukse cultuur niet gebruikelijk.” Tasilo stopte ook zijn eigen verdriet en angsten weg. Ondanks successen als horecaondernemer bij Motown Music Café en als gitarist/musicus. Drank- en drugsmisbruik plus agressief gedrag deden hem als twintiger zelfs al in de politiecel belanden. Zijn enige uitlaatklep tijdens die jaren was lange tijd muziek, maar zelfs dat was op een gegeven moment niet meer genoeg. Professionele hulp bracht hem echter weer op het rechte pad. In het afgelopen jaar zorgde de totstandkoming van het boek voor een verdere helende werking.
Kennismaking
Ze kenden elkaar zijdelings. Van Motown en uit de wijk Q4. Annemarie had eerder levensverhalen in boekvorm geschreven, maar was op zoek naar een andere, meer gestructureerde aanpak. “Die pilot wilde ik met iemand samen doen. Via diverse contacten hoorde ik van de verhalen die Tasilo op Facebook deelde en besloot contact met hem op te nemen.” Annemarie belde aan het begin van de zomervakantie 2021 met Tasilo. “Eigenlijk had ik een verhaal van 3000 woorden in gedachten, maar hij gaf aan al jarenlang te dromen van een boek. Belangrijk daarbij was dat ik direct een klik met hem voelde. We begrepen elkaar.”
Droom
Het telefoontje van Annemarie kwam op het juiste moment. Tasilo had gedurende zijn jongere jaren al de droom een eigen boek uit te brengen. “Het bleef echter jarenlang bij het schrijven van gedichten en songteksten. Daarna kwamen de verhalen op social media,” aldus Tasilo. “Ik wilde gewoon alles van mij afschrijven en al zou ik door het delen van die persoonlijke ervaringen maar één persoon helpen met verwerken of verder brengen, dan had het zijn nut al bewezen. Vooral tijdens de coronapandemie heb ik de passie voor het schrijven hervonden. Door de positieve respons die ik kreeg, werd het voor mij steeds duidelijker dat ik een boek wilde schrijven. Een aantal lezers sprak diezelfde wens uit. Echter, toen bij mijn moeder voor de derde keer kanker werd geconstateerd, kwam alles stil te liggen. Ik had belangrijkere zaken aan mijn hoofd. Tot het moment dat Annemarie plotseling contact met mij zocht. Toen dacht ik: Een ander gaat nu mijn plan uitwerken. Misschien moet het zo zijn.”
Persoonlijke verhalen en verbinding
Annemarie werkte vijftien jaar lang als tekstschrijver voor non-profit-organisaties en overheden. Een jaar voor haar ontmoeting met Tasilo was zij gestopt met dat werk. “Ik was er simpelweg klaar mee om alleen maar over de buitenkant te schrijven. En dan precies zoals zij het wilden horen. Schrijven vanuit het hart sprak mij veel meer aan. En dan met de nadruk op het persoonlijk leven om het vervolgens met anderen te delen. Zo ontstaat verbinding. Veel mensen hebben soortgelijke ervaringen, persoonlijke verhalen kunnen herkenbaar zijn en een ander helpen bij het verwerken. Mede daarom was ik al begonnen met het geven van workshops autobiografisch en intuïtief schrijven. Vertellen en delen van je verhaal kan helend voor jezelf zijn, maar dus ook voor anderen. En die insteek was precies wat Tasilo met zijn levensverhaal voor ogen had. Gewoon pretentieloos en eerlijk over zijn persoonlijke strijd. En zaken daarbij niet mooier maken dan ze zijn.”
Waardering
Het sloot aan bij de schrijfstijl van Tasilo. Zo schreef hij zelf tijdens sinds de lockdown van 2020 voor zijn werkgever Eddy’s Steaks & Sushi oprechte en persoonlijke verhalen op de social mediapagina’s van het restaurant. “Geen verhalen over de zaak, de horeca of het werk zelf, maar bijvoorbeeld over de fouten die wij maken en hoe wij daar mee om gaan. Maar ook een echte persoonlijke kennismaking met leden van ons team. Niet zomaar een verhaal over de opleiding of hun functie, maar wat hun innerlijke drijfveren zijn. Mensen lieten mij weten hoe krachtig zij die verhalen vonden en er kwam veel waardering.”
Confronterend schrijfproces
En zo ontstond een schrijfproces dat zowel helend als confronterend uitpakte. De gesprekken begonnen in september 2021 en vonden iedere twee weken plaats op dinsdag. “Ja haar vragen waren pittig,” zo biecht Tasilo eerlijk op. “Het maakte veel bij mij los. De gesprekken met mijn therapeut raakten mij niet zo diep als de contacten met Annemarie. Ik ging vragen stellen als: Wat voor zoon ben ik geweest? Wat voor vader ben ik? Wat is mijn rol als echtgenoot? Ik ging echt de confrontatie met mij zelf aan en kon niet wegkijken.” Het waren vragen die Annemarie niet stelde als schrijver, maar als mens, vrouw en als moeder, zo laat ze weten. “Ik kom zelf uit een andere cultuur, maar kon mij toch goed in hem en zijn vrouw Linda verplaatsen. Daarom ging ik ook met haar in gesprek. Niet om dat verhaal in het boek te verwerken, maar wel om alles beter te begrijpen.”
Nadenken
Want juist dankzij het schrijfproces ging Tasilo nadenken hoe zijn persoonlijkheid overkomt op zijn echtgenote. “Soms dacht ik iets uitgepraat te hebben door gewoon de feiten te benoemen. Maar dat was niet voldoende. Dat is geen uitpraten, zo leerde ik tijdens de gesprekken. Aan de teksten die Annemarie daarover vervolgens op papier zette, hoefde ik overigens weinig aan te passen. Zij voelde mij steeds perfect aan.” Annemarie haakt daar lachend op in. “Soms vroeg hij wel eens: hoe weet jij dat toch allemaal? Ik heb een rijke verbeeldingskracht en voelde hem gewoon perfect aan. De details die ik erin verwerkte bleken gewoon te kloppen.”
Moederrol
Terwijl Tasilo samen met zijn familie voor zijn ernstig zieke moeder zorgde, werkte Annemarie aan het boek. Tasilo: “Mijn hoofd was niet waar mijn hart was. Ik ging met mijn moeder mee naar de arts, lichtte mijn familie in en verzorgde haar. Eigenlijk was er geen tijd voor mijzelf. Maar dat zorgen past bij onze Molukse cultuur. Vooral de moederrol staat bij ons in bijna alles centraal. Luister naar onze levensliederen. Die gaan bijna altijd over de moeder. Als kind bouw je een heel krachtige band met haar op, en dat blijft doorgaan zelfs als je een volwassen man bent. Ik vertelde eerst altijd alles aan mijn moeder. Dan pas aan mijn vrouw Linda. Nee, dat waren geen diepgaande gesprekken, meer oppervlakkige zaken. Over mijn werk en zo. Maar altijd eerst aan moeder. Door voor haar te zorgen, kon ik dus niet zelf schrijven, Annemarie heeft die rol van auteur perfect uitgevoerd.” Tasilo herinnert zich zijn moeder overigens als een heel sterke vrouw. “Een echte pionier. Zij pakte zaken vaak anders dan gebruikelijk aan. Neem het feit dat zij de wens had om op een natuurbegraafplaats begraven te worden. Dat was voor veel Molukkers vreemd. Nu blijkt het een hele mooie plek te zijn waar iedereen vrede mee heeft.”
Troost, begrip en steun
Maar het boek is dus meer dan een verhaal over het leven van Tasilo. Veel van zijn leeftijdsgenoten, de derde generatie Molukkers, vonden door de teksten die Tasilo op social media schreef veel troost, begrip en steun voor hun eigen innerlijke strijd. Met het boek zal dit niet anders zijn. “Wij kennen geen keukentafelgesprek. Echt een diep gesprek met je vader of moeder is not done binnen onze cultuur. Wij vragen niet: hoe gaat het met je? Een discussie met je ouders kan ertoe leiden dat ze je afwijzen. Dat is namelijk een doodzonde. Het is niet goed als je open bent. Alles wordt onder het tapijt geschoven. Liefdes- of relatieproblemen, een kind dat niet mee kan op school, verslavingen, je praat er niet over. Zo zijn wij opgevoed en het heeft ons gevormd.”
Grote bek en nadenken
Tasilo legt graag uit hoe dat komt. De eerste generatie die naar Nederland kwam was volgens hem een militaristische verhouding gewend. “Veel van onze opa’s waren militair en verbleven in een kamp. De tweede generatie, onze ouders, werden volgens die normen en waarden opgevoed. Er heerste een uiterst strenge hiërarchie in huis waarbij de vader de dominante persoon was. Communiceren was not done en onze ouders wisten niet hoe het moest. Ja dat zijn problemen die ook bij andere culturen voorkomen, maar binnen de Molukse gemeenschap was het extremer. Dankzij mijn vrouw Linda en vrienden leerde ik de Nederlandse cultuur kennen en ging ik steeds meer over mijn gevoelens nadenken. Bijvoorbeeld: hoe wil ik mijn kinderen opvoeden? Mijn vrienden en mijn vrouw kunnen wel alles tegen hun ouders zeggen zonder dat er een strenge sanctie volgt zoals een afwijzing. Bij ons staat dat gelijk aan het hebben van een grote bek en word je gekleineerd met woorden als ‘jij kunt niks’. Woorden die je vervolgens je leven lang blijven achtervolgen. Dat is geen beschuldiging of verwijt naar eerdere generaties, maar het gebeurde wel. Door de omstandigheden. Het is goed om dit bespreekbaar te maken.”
Probleem doorbreken
Annemarie knikt bevestigend als Tasilo uitleg geeft en voegt eraan toe: “Natuurlijk raakte zijn persoonlijke problematiek van geweld en ontevredenheid mij. Maar dit was de voedingsbodem. Dankzij onze gesprekken zocht ik bewust verdieping in de Molukse cultuur en geschiedenis. Tot mijn verbijstering realiseerde ik mij dat dit verhaal nooit tijdens mijn hele schoolcarrière ergens aan bod is gekomen. Dat is toch absurd.” De interesse van Annemarie is een winstpunt, maar volgens Tasilo zijn er meer. “Nadat we verleden week de trailer voor het boek op social media plaatsten kwamen er zoveel reacties los van mijn Molukse leeftijdsgenoten. Ze herkenden zichzelf in het verhaal dat in de trailer aan bod kwam. Het boek is nog niet eens uit, maar dat het iets los maakt bij anderen zorgt ervoor dat dit project nu al geslaagd is. Ja, mijn vader leeft nog en leest alles. Het is voor hem moeilijk, maar ik begrijp hem steeds beter. De dag nadat hij hoorde dat ik al 11.000 euro voor het boek had opgehaald, kwam hij bij ons langs en begon de schutting in de tuin schoon te maken. Hij zei niets, maar ik zag in zijn ogen dat hij trots was op het resultaat. Daar was geen uitleg bij nodig. Ik verwijt hem dan ook niets, maar hoop wel het probleem bespreekbaar te maken en daardoor te doorbreken.”
Getal elf
En nu ligt het boek inmiddels bij de vormgever en vindt op 1 november in Grenswerk de presentatie plaats. Exact een jaar na het overlijden van zijn moeder. Bij dit alles speelt het getal elf een centrale rol, aldus Tasilo. “Een jaar eerder, op 11 november kreeg zij te horen dat de kanker voor de derde keer had toegeslagen. Toen vreesde ik overigens al dat dit het einde van haar leven zou betekenen. Ze stierf op de eerste van de elfde maand om één minuut voor elf. En hoeveel geld hebben we dankzij de crowdfundactie inmiddels opgehaald? 11.000 euro. Dat maakt het allemaal wel heel apart.”
Niks forceren
Het boek beslaat vijf delen waarbij het leven van Tasilo in chronologische volgorde aan bod komt, maar dan wel inclusief flashbacks en vooruitblikken volgens Annemarie. “Elk deel beslaat een periode en soms laat Tasilo weten hoe hij bepaalde ervaringen uit zijn leven op een later moment is gaan begrijpen.”Hoe het na de presentatie verder gaat, weten beiden nog niet. “We staan overal voor open en zien wel wat er gebeurt. Omdat we dankzij het opgehaalde bedrag de zekerheid hebben dat het boek er komt, zijn we nu al verder aan het denken. Ik noem bijvoorbeeld een soundtrack met liedjes die in het boek voorkomen. Waarschijnlijk sowieso via Spotify, maar mogelijk ook als cd of op vinyl. Maar dat gaan we pas concreet na de presentatie bekijken. We gaan niks forceren. Kijk naar het proces van het boek. Ik had al jaren het idee, door de ziekte van mijn moeder liet ik het los en dankzij Annemarie kwam het toch weer op mijn pad. Weliswaar anders, maar toch: het komt er. Als iets voor jou is voorbestemd dan komt het vanzelf. En als het niet komt, past het niet bij jouw levensweg. Daar geloof ik heilig in.”
Doneren via de crowdfundactie is nog mogelijk tot en met 10 oktober en kan via deze site.